Surrealizm jako kierunek artystyczny powstał w drugiej połowie XX wieku we Francji. Początek tego kierunku nadał francuski poeta André Breton opisując w swojej publikacji
”Manifest Surrealistyczny” własną postawę wobec reguł i estetyki klasycyzmu, realizmu i wszelkich norm, którym się przeciwstawił. Nowe spojrzenie na sztukę i jej konwencje wywarły niemały wpływ na artystów, a brak logiki, zaburzona perspektywa, fantazyjne przedstawienie postaci i zdarzeń pojawiły się w twórczości jak senne opowieści, nie mające wiele wspólnego z rzeczywistością, taką jak była postrzegana do tej pory. Sam termin “surrealizm” powstał w 1917 roku, a stworzył go poeta polskiego pochodzenia Guillaume Appolinaire.
Jednym z najbardziej wybitnych i wyrazistych artystów surrealistycznych był Salvador Dali.
Jako niezwykle oryginalny i ekscentryczny Dali stał się się ikoną twórczości inspirowanej wyobraźnią bez granic. Jednym z obrazów ukazujących nieograniczoną wyobraźnię artysty i surrealistyczne widzenie świata jest “Niewidzialny człowiek”.
Warto pamiętać o jednym z prekursorów fotografii surrealistycznej Philipie Halsman. W 1948 roku stworzył on zdjęcie o niesamowitej, jak na tamte lata kompozycji lewitujących przedmiotów, w tle postaci Salvadora Dali i całość była w magicznym ujęciem „stop klatka w ruchu”. Artysta stworzył zdjęcie, do stworzenia którego w dzisiejszych czasach używamy programów komputerowych lub smartfonów. Było to niemałe osiągnięcie.
W fotografii surrealizm przeplata się z kolażem. Artyści używając programów graficznych takich jak Photoshop, puszczają wodze fantazji, na przykład :Sohei Nishino w niesamowitych, pełnych inspiracji fotografiach, w których sen splata się z jawą. Nie ma granic, wszystko jest możliwe. W zdęciach absurd i iluzja wywołują dezorientację u widza, często niepokój. Harmonia kształtów i przestrzeni zostaje zaburzona, ekspresja przeplata się z subtelnością. W fotografii surrealistycznej odnaleźć również można temat portretu Portret czy autoportretu, przedstawiany w formie monochromatycznej, czarno – białej, jak np. u fotografki z Węgier Noell S. Oszvald.
Światowej klasy włoski artysta Giuseppe Mastromatteo w swojej twórczości fotograficznej ukazuje człowieka, a surrealistyczna forma jego postaci to twarze, oczy, uszy, ręce ukazane w poplątanych planach, przenikające się, jak w iluzji, plastycznie, lekko, niemożliwie.
Warto wspomnieć o artyście polskiego pochodzenia Ryszardzie Horowitz. Artysta swoje prace nazywa fotokompozycjami, które są eksperymentami z różnymi technikami i grą formy i obrazu.
Surrealizm wraz ze swą siłą: wykorzystywany często jest w fotografii :Fotografia modyreklamowej. Wraz rozwojem konsumpcjonizmu firmy reklamowe prześcigają się w coraz to nowszych rozwiązaniach, aby produkt reklamowany był widoczny bardziej, lepiej, aby zachęcał, przyciągał, po prostu abyśmy chcieli go kupić. Kreatywność agencji reklamowych w budowaniu marki jest nieograniczona i bardzo mocno używa się wiedzy z zakresu psychologii do budowania konkretnych działań marketingowych. Fotografia surrealistyczna jest tu bardzo przydatna. Manipulowanie obrazem inspiruje nas jako odbiorców, działa na naszą podświadomość i wpływa na nasze emocje.